Kifid: informatie over wezenlijke wijziging inzake hypotheek alleen op website volstaat niet

Een consument mag verwachten dat de bank informatie over wezenlijke wettelijke wijzigingen met betrekking tot zijn hypotheek actief verstrekt. Denk daarbij aan een brief of e-mail aan de betrokken consument. Met het alleen publiceren van informatie over wezenlijke wettelijke wijzigingen op de website voldoet de bank niet aan haar informatieplicht. Dit blijkt uit een vandaag gepubliceerde uitspraak van de Geschillencommissie van Kifid. Financiële schade als gevolg van schending van de informatieplicht is in deze situatie niet komen vast te staan. Het is niet aannemelijk geworden dat de man en vrouw, als de informatie wel actief aan hen was verstrekt, een andere keuze hadden gemaakt.

Een man en vrouw sluiten in 2008 een Rabo OpbouwHypotheek af bij de Rabobank. Dit is een hypotheek waarbij door sparen of beleggen kapitaal wordt opgebouwd om aan het eind van de looptijd de hypotheek (gedeeltelijk) af te lossen. De man en vrouw kiezen voor kapitaalopbouw door middel van beleggen via de zogenoemde Beleggingsrekening Eigen Woning. In 2012 vinden twee gesprekken plaats tussen de bank en de man en vrouw, onder meer over de kapitaalopbouw. Het leidt niet tot wijzigingen. Eind 2015 spreken de man en vrouw opnieuw met de bank over renteherziening. Ook dit gesprek leidt niet tot wijzigingen. In bankdocumentatie van 14 december 2015 staat dat het ophogen van de inleg voor de spaarhypotheek kon tot 1 april 2013 en dat sinds 1 januari 2013 de looptijd van een spaar- of kapitaalrekening eigen woning niet meer kan worden verlengd. In oktober 2018 kiezen de man en vrouw ervoor om het kapitaal voor de hypotheek op te bouwen door te sparen en niet langer door middel van beleggen. De man en vrouw beklagen zich diezelfde maand bij de bank, dat zij niet tijdig zijn geïnformeerd over de fiscale wetswijziging ‘behandeling eigen woning’. Met als gevolg dat zij hun inleg niet tijdig hebben kunnen verhogen en zij circa 100.000 euro aan rente-inkomsten zouden mislopen op hun Rabo OpbouwHypotheek. De bank wijst erop dat in het laatste kwartaal van 2012 en het eerste kwartaal van 2013 informatie over de fiscale wetswijziging ‘behandeling eigen woning’ op haar website is gepubliceerd. Daarmee is wat betreft de bank voldaan aan de informatieplicht.

Informatieplicht geschonden

In deze klachtzaak gaat het om de vraag ‘Heeft de bank haar informatieplicht wel of niet op de juiste manier ingevuld?’ De wettelijke zorgplicht van de bank is nader ingevuld in de Wet op het financieel toezicht (Wft). Daaruit blijkt dat de zorgplicht van de bank gericht moet zijn op actieve informatieverstrekking. Dat wil zeggen: de bank moet de informatie naar consumenten brengen, aldus de Geschillencommissie. In lijn met uitspraken van het Europese Hof van Justitie oordeelt de Geschillencommissie dat het enkel publiceren van informatie op de website niet voldoende is. Immers, de consument moet dan zelf nog actie ondernemen om de informatie te verkrijgen. De bank voldoet aan het actief delen van informatie wanneer de bank een brief of e-mail verstuurt naar het adres waarvan de bank en consumenten hebben afgesproken het te gebruiken, aldus de Geschillencommissie. In deze klachtzaak heeft de bank de informatie over de fiscale wetswijziging niet op die actieve manier aan de man en vrouw verstrekt. De bank heeft niet voldaan aan de informatieplicht en is daarmee tekortgeschoten in haar wettelijke zorgplicht.

Schade niet aannemelijk

De man en vrouw stellen dat zij als gevolg van het tekortschieten van de bank circa 100.000 euro aan rente-inkomsten op hun spaarhypotheek hebben misgelopen. Als zij tijdig waren geïnformeerd over de fiscale wetswijziging dan had het voor de hand gelegen dat zij de inleg voor de spaarrekening eigen woning hadden verhoogd. Deze redenering van de man en vrouw volgt de Geschillencommissie niet. De man en vrouw wilden vermogen opbouwen om hun hypotheek af te lossen. Daarbij was het hun uitdrukkelijke wens de middelen voor vermogensopbouw flexibel in te zetten. Zo geven de man en vrouw in februari 2012 geen gevolg aan het advies van de bank om de inleg voor de Beleggingsrekening Eigen Woning te verhogen. Gelet op de wens van flexibliteit van de man en vrouw vindt de Geschillencommissie het niet aannemelijk dat zij destijds hun inleg zouden hebben verhoogd. Van misgelopen rente-inkomsten is daarom geen sprake.

De uitspraak (GC 2020-481) in deze klacht van twee consumenten tegen Rabobank is niet-bindend.