Kifid KennisBetaalt de verzekeraar de rekening van mijn contra-expert?
Geplaatst op
19 september 2022De situatie
U heeft schade aan bijvoorbeeld uw huis of auto. De schade is gelukkig verzekerd. Een expert stelt vervolgens in opdracht van de verzekeraar de hoogte van de schadevergoeding vast. U bent het niet eens met die uitkomst en wil zelf een zogenoemde contra-expert in de arm nemen. U wilt weten of de verzekeraar deze tweede expert in alle gevallen volledig betaalt.
De algemene regel
Verzekerden hebben het wettelijke recht om een contra-expert in te schakelen wanneer zij het oneens zijn met de schadevergoeding die de verzekeraar voorstelt. Een verzekeraar mag dit recht, dat in beginsel geldt voor alle schadeverzekeringen, niet inperken. De verzekeraar moet de door een verzekerde gemaakte redelijke kosten voor een contra-expertise vergoeden. Wat redelijk is, kan per individueel geval verschillen. Het is verzekeraars wettelijk niet toegestaan om met vooraf vastgestelde maximumbedragen te werken.
Vier voorbeelden
Een huiseigenaar doet een beroep op zijn opstalverzekering omdat er sprake is van waterschade aan de inboedel. De verzekeraar stuurt er een schade-expert op af die de schade vaststelt op ruim 1.000 euro. De kosten die deze expert voor de vaststelling van de schade heeft gemaakt bedragen 746 euro. De huiseigenaar maakt vervolgens gebruik van het recht op een contra-expertise. Deze tweede expert stelt de schade vast op 1.475 euro en stuurt voor de werkzaamheden een nota van 1.100 euro. De verzekeraar voldoet het bedrag van 1.475 euro, maar weigert de gehele nota van 1.100 euro te betalen. De verzekeraar wil de contra-expertise tot maximaal 750 euro vergoeden. Het is in de ogen van de verzekeraar onredelijk dat de contra-expert voor één schaderapport ruim 1.100 euro in rekening brengt. Het betalen van een gelijke vergoeding aan zowel de contra-expert als aan de eigen expert (beide rond de 750 euro) is in de ogen van de verzekeraar ‘alleszins redelijk’. Zo staat het ook in de voorwaarden van de verzekering: het salaris en de kosten van de door verzekerde benoemde expert en deskundigen komen voor rekening van de verzekeraar tot het bedrag dat aan de door verzekeraar benoemde expert en deskundigen moet worden betaald.
De Geschillencommissie van Kifid, waar de zaak terechtkomt, stelt vast dat de bepaling in de verzekeringsvoorwaarden in strijd is met de wet. De wettelijke bepaling in het Burgerlijk Wetboek. moet, zo blijkt ook uit antwoorden op Kamervragen, zo worden uitgelegd dat per individuele zaak beoordeeld wordt wat redelijke kosten zijn. De kosten mogen dus niet op voorhand al worden gemaximeerd, en dat is wat de verzekeraar hier feitelijk doet door al op voorhand aan te geven dat niet meer zal worden betaald aan een contra-expert dan aan een door de verzekeraar benoemde expert. De Geschillencommissie stelt bovendien vast dat het enkel benoemen van de onredelijkheid van het uurtarief en het wijzen op het geringe verschil in werkzaamheden te mager is om aannemelijk te maken dat geen sprake is van redelijke kosten. (GC 2017-014)
Een verzekerde heeft vanwege een niet goed doorlopende afvoer in de keuken van zijn woning last gekregen van een lekkage. De lekkage heeft de laminaatvloer plaatselijk beschadigd. De verzekerde doet een beroep op zijn allrisk inboedelverzekering. De verzekeraar stelt daarop naar eigen inzicht de schade vast op 121 euro; er komt geen expert aan te pas. Als de verzekerde protesteert, wordt dat bedrag verhoogd naar 350 euro. Wanneer de verzekerde verzoekt om een contra-expert wijst de verzekeraar dat verzoek af. De verzekeraar vindt het gezien de beperkte omvang van de schade niet nodig. Ook staat in de voorwaarden van de inboedelverzekering dat een contra-expert voor eigen rekening komt: ‘U heeft de mogelijkheid om zelf een expert te benoemen om de schade vast te stellen. De kosten die daarmee gepaard gaan, komen voor uw rekening’.
De verzekerde schakelt alsnog een contra-expert in. Die begroot de schade op 4.400 euro en stuurt voor het gedane werk een nota van ruim 1.000 euro. Deze bedragen wil de verzekeraar niet betalen. De zaak komt bij de Geschillencommissie van Kifid. Die concludeert dat de verzekeringsvoorwaarden in strijd zijn met de wet. Het wetsartikel, waarin staat dat de verzekeraar verplicht is de redelijke kosten van contra-expertise te vergoeden, heeft het karakter van dwingend recht. Dat houdt in dat er niet van mag worden afgeweken, ook niet als de verzekerde zelf akkoord is gegaan met de verzekeringsvoorwaarden. De verzekeraar moet de kosten van de contra-expert vergoeden. Wat betreft de hoogte van het schadebedrag: nu de bedragen zo uiteenlopen moet, zoals ook in de verzekeringsvoorwaarden staat, nog een derde expert worden benoemd die de schadeomvang bindend vaststelt. Ook deze zogenoemde arbiter moet door de verzekeraar worden betaald. (GC 2019-470)
Een man heeft zijn snorfiets – met een cataloguswaarde van 900 euro – verzekerd. Wanneer de fiets wordt gestolen, stelt een expert in opdracht van de verzekeraar de dagwaarde vast op 275 euro. Dat is veel te weinig, vindt de bestolen man. Hij neemt een contra-expert in de arm die de dagwaarde bepaalt op 600 euro en tevens erop wijst dat de verzekerde recht heeft op 50 euro aan eventuele bezorgkosten en 375 euro daggeldvergoeding, in totaal 1.025 euro. De verzekeraar vergoedt dat bedrag, verminderd met honderd euro aan eigen risico. De nota voor de werkzaamheden van de contra-expert van uiteindelijk 1.173 euro vindt de verzekeraar echter te hoog. Volgens de verzekeraar kan het niet zoveel werk zijn om via internet een relatief eenvoudige schade vast te stellen. De verzekeraar wil aan de contra-expert uit coulance tweemaal het tarief van de eigen expert, in totaal ruim 180 euro, uitbetalen.
De verzekerde stapt daarop naar Kifid. De Geschillencommissie is het met de verzekeraar eens dat 1.173 euro aan kosten voor deze contra-expertise, die via internet was uit te voeren, buitensporig hoog is en daarmee niet redelijk. De Geschillencommissie stelt de vergoeding voor de contra-expert naar billijkheid vast op 400 euro. (GC 2017-448)
Een automobilist komt in botsing met een andere auto. De fout lag bij hem. Zijn WA-verzekeraar erkent aansprakelijkheid en schakelt een expert in om de schade van de tegenpartij vast te stellen. Daar komt een bedrag van ruim 2.300 euro uit. Die schade valt de automobilist zwaar. Was de schade lager geweest, dan had hij het bedrag zelf betaald en zo de nadelige gevolgen voor zijn schadevrije jaren en premie kunnen voorkomen.
Hij vindt dat de verzekeraar de schade opnieuw moet beoordelen. Als reden daarvoor voert hij aan dat hij zelf ook contact met de tegenpartij heeft gehad en die zou, blijkens een Whatsapp-gesprek, genoegen willen nemen met 1.000 euro schadevergoeding. Bovendien heeft hij navraag gedaan bij bevriende garagehouders. Zij geven allemaal aan dat de reparatiekosten veel lager zijn.
De verzekeraar kan dat verschil in reparatiekosten echter verklaren. Een garage kan verschillende onderdelen gebruiken voor de reparatie, de originele onderdelen of vergelijkbare goedkopere onderdelen. Het uitgangspunt van de verzekeraar is om de tegenpartij volledig schadeloos te stellen. Daarom wordt bij de berekening van de reparatiekosten door de expert uitgegaan van de originele onderdelen. Het reparatiebedrag kan hierdoor hoger uitvallen.
Hoewel niet verplicht, biedt de verzekeraar tijdens de procedure bij Kifid aan om de kosten voor een contra-expertise te dragen en de automobilist zo de gelegenheid te geven om zijn standpunt verder te onderbouwen. De automobilist accepteert dat aanbod, maar geeft later aan dat hij geen contra-expert kon vinden.
De Geschillencommissie oordeelt dat de verzekeraar terecht is uitgegaan van het opgemaakte expertiserapport. Het is aan de automobilist om aan te tonen dat het rapport niet klopt of onzorgvuldig tot stand is gekomen. Dat had de automobilist bijvoorbeeld kunnen doen door het inschakelen van een contra-expert die mogelijk met andere resultaten was gekomen. Het is ook toegestaan om andere argumenten in te brengen, alleen zijn die in dit geval niet sterk genoeg. Dat garagehouders tot een lager schadebedrag komen, is niet genoeg argument om het expertiserapport in twijfel te trekken, vooral nu de verzekeraar daarvoor een logische verklaring heeft gegeven. Kortom: de verzekeraar heeft mogen uitgaan van de schade zoals vastgesteld in het expertiserapport. (GC 2020-328)
Uitleg
Het recht op contra-expertise is wettelijk geregeld in artikel 7:959 lid 1 van het Burgerlijk Wetboek. Hieruit volgt dat de verzekeraar verplicht is om de door de verzekerde gemaakte redelijke kosten voor een contra-expert te vergoeden. Van deze regeling kan niet in het nadeel van een verzekerde worden afgeweken, ook niet wanneer de verzekerde akkoord is gegaan met verzekeringsvoorwaarden waarin staat dat een contra-expert voor eigen rekening komt.
Wanneer de expert van de verzekeraar en de contra-expert er samen niet uitkomen, wordt er vaak nog een derde expert benoemd. Een zogenoemde ‘arbiter’ die het eindoordeel velt. Dat eindoordeel is bindend voor zowel de verzekerde als de verzekeraar. De verzekeraar betaalt ook deze arbiter.
Er is geen recht op vergoeding van een contra-expertise wanneer de verzekerde en de verzekeraar het er niet over eens zijn of de schade wel onder de dekking van de betreffende verzekering valt. Bijvoorbeeld: in de voorwaarden is hagelschade gedekt, maar de expert van de verzekeraar heeft onderzoek gedaan en oordeelt dat de schade niet door hagel, maar door vallende takken is ontstaan. De consument is het hier niet mee eens en schakelt een contra-expert in om aan te tonen dat de schade wel degelijk door hagel is ontstaan. De verzekeraar hoeft dan de kosten van een contra-expert in beginsel niet te vergoeden. De verzekeraar vergoedt de kosten van een contra-expert alleen wanneer de hoogte van de schadevergoeding ter discussie staat.
De verzekeraar moet de mogelijkheid bieden tot een contra-expertise. Pas nadat de contra-expertise is uitgevoerd en de consument vraagt om vergoeding van de gemaakte kosten, zal de verzekeraar toetsen of hij vindt dat sprake is van redelijke kosten. Om discussie na afloop te voorkomen, is het een mogelijkheid om de offerte van de contra-expert alvast door de verzekeraar te laten toetsen. Zie ook de tips hieronder.
Een verzekeraar mag in principe vooraf geen eisen stellen aan de expertise. De verzekeraar mag in zijn voorwaarden bijvoorbeeld niet opnemen dat de kosten alleen worden vergoed als de expertise door een NIVRE-expert wordt uitgevoerd. Dit heeft de Hoge Raad begin 2022 beslist. Ook mag de verzekeraar schades van een relatief kleine omvang niet uitsluiten van contra-expertise.
Ook is het een verzekeraar niet toegestaan om vooraf een maximumbedrag voor de contra-expertise te geven. Het gaat dan niet alleen om absolute bedragen, de verzekeraar mag ook niet in de verzekeringsvoorwaarden opnemen dat de contra-expert evenveel krijgt als de door de verzekeraar ingeschakelde expert. Ook mag de verzekeraar de betaling van de contra-expert niet afhankelijk maken van wie er uiteindelijk gelijk krijgt.
Wanneer zijn de kosten redelijk? Hier is van belang wat er in de wet staat. In artikel 6:96 van het Burgerlijk Wetboek staat dat de werkzaamheden en de kosten voor die werkzaamheden, redelijk moeten zijn. Het is dus niet de bedoeling dat de contra-expert heel veel werkzaamheden verricht die onnodig zijn om de schade vast te stellen. Ook wordt gekeken of de kosten in verhouding staan tot de werkzaamheden. Bij de beoordeling speelt ook de complexiteit van de schade een rol.
Bij de discussie over de redelijkheid van de kosten, mag de verzekeraar geen vergelijking maken tussen de prijs die hij zelf betaalt voor een expertise en de prijs die de consument heeft betaald. De verzekeraar laat immers vaker expertises verrichten en zal daarom een scherpere prijs krijgen dan een consument die eenmalig een expert inschakelt. De verzekeraar zal moeten onderbouwen waarom de kosten van de contra-expert onredelijk zijn.
Het gaat er bij de redelijkheid van de kosten en werkzaamheden vooral om dat de expert aantoont wat hij heeft gedaan en of die werkzaamheden nodig waren voor de expertise.
Is er voor de Geschillencommissie onvoldoende juridische grond om uw claim te kunnen toewijzen in een uitspraak? Dan kan Kifid proberen uw klacht op te lossen door bemiddeling.
Tips
- Lees de voorwaarden van uw verzekering goed door en kijk wat er geregeld is over het inschakelen van een contra-expert. De verzekeraar kan via de verzekeringsvoorwaarden uw wettelijk recht op contra-expertise niet inperken.
- Bent u het niet eens met de hoogte van de schadevergoeding? Neem dan contact op met uw verzekeraar om te bespreken wat er mogelijk is. Vaak kunnen verzekeraars u ook helpen met het vinden van een contra-expert. U bent niet verplicht de expert die de verzekeraar aanraadt te accepteren, maar het kan latere discussie over de redelijke kosten voorkomen.
- Heeft u een contra-expert gevonden? Vraag dan vooraf een offerte op, zodat u weet welke werkzaamheden hij gaat verrichten en wat de kosten hiervoor zijn. U kunt dan wellicht de offerte ook delen met uw verzekeraar en kijken of zij op voorhand akkoord willen gaan met het vergoeden van alle kosten. Dat voorkomt dat u achteraf discussie krijgt over de redelijkheid van de kosten en dat u meer betaalt dan wordt vergoed.
- Wanneer u het niet eens bent met het schadebedrag zoals de verzekeraar dat heeft laten vaststellen, dan is het aan u om bewijs te leveren voor dat standpunt. Zonder contra-expertise kan het lastig zijn om dat standpunt te onderbouwen.
- Wanneer u het niet eens bent met het schadebedrag zoals de verzekeraar dat heeft laten vaststellen, dan is het aan u om bewijs te leveren voor dat standpunt. Zonder contra-expertise kan het lastig zijn om dat standpunt te onderbouwen.
Meer informatie over dit onderwerp
Hier vindt u vijf vragen over contra-expertise die door het Verbond van Verzekeraars van antwoorden zijn voorzien.
Hoge Raad 28 januari 2022, ECLI:NL:HR:2022:81
De informatie in dit Kennisdocument is bedoeld om u inzicht en achtergrond te geven in de manier waarop Kifid met klachten over een bepaald onderwerp omgaat. Dit kan u helpen bij de voorbereiding van uw eigen zaak. Uiteraard is elke situatie anders. In uw klachtzaak kan een omstandigheid spelen die wij hier niet hebben genoemd.
