Kifid: eis van ondernemers zelf oorzaak van niet-verleende financiering

Twee directeuren van een autobedrijf zien een financieringsaanvraag stranden bij de notaris. De hypotheekakte voor een tweede hypotheek op een woning kan niet worden gepasseerd omdat de verstrekker van de eerste hypotheek daarmee niet instemt. De financiering gaat niet door en de financier brengt aan het autobedrijf 2.000 euro behandelkosten in rekening. De ondernemer vindt die rekening onterecht, omdat de financier hem niet heeft gewaarschuwd voor het risico dat een tweede hypotheek vestigen niet altijd zonder meer lukt. De Geschillencommissie Kifid volgt de redenering van de ondernemer niet, zo blijk uit de vandaag gepubliceerde uitspraak. De financier nam voor het verstrekken van het mkb-krediet genoegen met een hypotheek op alleen het bedrijfspand. Het zijn beide directeuren zelf die extra zekerheden wilden in de vorm van een tweede hypotheek op een woning; het is aan hen daarvoor zorg te dragen. Als dat niet lukt, blijven de notaris- en behandelkosten voor rekening en risico van de ondernemer. Hij kan deze kosten niet terugvorderen van de financier.

Een autobedrijf heeft bij monde van haar twee directeuren bij Qredits een aanvraag ingediend voor een MKB-krediet van 100.000 euro. De financier verlangt hiervoor een zekerstelling in de vorm van een hypotheek op het bedrijfspand. Om scheve verhoudingen tussen de aandeelhouders van het bedrijf te voorkomen dringen beide directeuren aan op het vestigen van een tweede hypotheek op een woning. Op het moment dat de hypotheekakte bij de notaris moet passeren, blijkt dat de verstrekker van de eerste hypotheek op de woning hiermee niet akkoord gaat. Hierdoor gaat de financiering niet door. De financier brengt aan de ondernemer wel de notaris- en behandelkosten in rekening. Hiertegen maakt de ondernemer bezwaar; de financier had hem moeten informeren dat het vestigen van een tweede hypotheek instemming vereist van de eerste hypotheekhouder en dat dat geen vanzelfsprekendheid is. De ondernemer wil de notaris- en behandelkosten niet betalen.

Informatie- en waarschuwingsplicht

In deze klachtzaak is de hoofdvraag voor de Geschillencommissie: is de financier in deze situatie verplicht om de ondernemer te informeren over of waarschuwen voor het risico dat een tweede hypotheek vestigen op een pand niet zonder meer kan, maar dat hiervoor toestemming nodig is van de eerste hypotheekverstrekker. Het antwoord op deze vraag is afhankelijk van de omstandigheden. In dat kader is hier van belang dat het de ondernemer zelf is die heeft aangedrongen op extra zekerheden. De financier heeft onweersproken duidelijk gemaakt de mkb-financiering ook zonder het recht van een tweede hypotheek te willen verstrekken. De extra zekerheid in de vorm van een tweede hypotheek was voor de financier niet nodig. Omdat de extra hypothecaire zekerheid geen eis is van de financier, maar een wens van de ondernemer zelf, is het aan de ondernemer zelf om te zorgen dat het vestigen van de zekerheid daadwerkelijk mogelijk is. De Geschillencommissie ziet onder deze omstandigheden geen reden voor de financier om extra informatie te geven over of te waarschuwen voor het risico dat het vestigen van een tweede hypotheek afhankelijk is van de toestemming van de eerste hypotheekhouder. In de kredietovereenkomst is afgesproken dat, ongeacht of de financiering doorgaat, de ondernemer behandelkosten moet betalen. Gegeven de omstandigheden in deze klachtzaak blijven de notaris- en behandelkosten voor rekening en risico van de ondernemer.

De uitspraak GC 2021-0613  in deze klacht van een kleinzakelijke ondernemer tegen Qredits is bindend.

Loket alternatieve financiering

De vandaag gepubliceerde uitspraak is de eerste keer dat de Geschillencommissie heeft moeten oordelen over een klacht van een kleinzakelijke ondernemer over zijn zakelijke financiering. Kleinzakelijke ondernemers kunnen sinds 1 juli 2019 bij Kifid terecht met klachten over een zakelijk krediet verstrekt door een alternatieve financier zoals Qredits. En sinds 1 juli 2018 behandelt Kifid ook klachten van kleinzakelijke ondernemers over een zakelijk krediet verstrekt door een bank. Meerdere mkb-ondernemers hebben het klachtenloket bij Kifid sindsdien weten te vinden. Kifid heeft de behandelbare klachten tot nog toe via bemiddeling weten op te lossen. Wanneer bemiddeling niet lukt, doet de Geschillencommissie uitspraak.