Kifid: verzekeraar schendt zorgplicht, financieel nadeel niet gebleken

Wanneer de verzekeraar zonder enige toelichting een polis verstrekt aan een consument die afwijkt van het aanvraagformulier, dan is dat in strijd met de zorgplicht. Het staat de verzekeraar vrij om een afwijkend product aan te bieden. Hij moet dit dan wel kenbaar maken aan de consument en nagaan of de consument het afwijkende product accepteert. Zo blijkt uit een vandaag gepubliceerde uitspraak van de Geschillencommissie van Kifid. De verzekeraar kan zich niet verschuilen achter de zorgplicht die mogelijk rust op een tussenpersoon.

In 1997 sluiten een consument en zijn echtgenote met behulp van een tussenpersoon een overlijdensrisicoverzekering af met een rechtsvoorganger van Aegon. In het aanvraagformulier voor een overlijdensrisicoverzekering met lijfrenteclausule kiest de consument voor een verzekeringsvorm ‘met winstdeling’. De verzekeraar heeft aan de consument, anders dan gevraagd en zonder overleg, een polis afgegeven voor een overlijdensrisicoverzekering met lijfrenteclausule zonder winstdeling. In 2018 beklaagt de consument zich, via de tussenpersoon, tevergeefs bij de verzekeraar over het ontbreken van de winstdeling. Waarna de consument Kifid inschakelt.

Zorgplicht

Volgens de verzekeraar blijkt uit de polis duidelijk dat een overlijdensrisicoverzekering is aangegaan met lijfrenteclausule zonder winstdeling. De consument of zijn tussenpersoon hadden zelf met de verzekeraar contact moeten opnemen als dit niet naar wens was, aldus de verzekeraar. Ook vindt de verzekeraar dat eventueel foutief handelen van de tussenpersoon en de gevolgen hiervan voor consument niet voor zijn rekening kunnen zijn. De Geschillencommissie gaat niet mee in de redenering van de verzekeraar. Uit de aanvraag van de consument blijkt onomwonden de wens voor een verzekering met lijfrenteclausule en winstdeling, aldus de Geschillencommissie. Volgens haar is niet de offerte, maar het aanvraagformulier doorslaggevend bij de totstandkoming van de overeenkomst en voor de vraag welke afspraken verzekeraar en verzekeringnemer hebben gemaakt. Een verzekeraar heeft de vrijheid om een aanvraag niet te honoreren of een consument een aangepast product aan te bieden. De verzekeraar moet dit dan wel kenbaar maken aan de consument en moet nagaan of de consument het afwijkende product wil accepteren. Een polis toezenden die ongevraagd en zonder toelichting afwijkt van wat de consument in het aanvraagformulier heeft gevraagd, is in strijd met de zorgplicht, zo blijkt uit de uitspraak.

Schade

Heeft de consument, als gevolg van de schending van de zorgplicht, financieel nadeel geleden? De Geschillencommissie concludeert dat dit niet is komen vast te staan. Buiten discussie is dat winstdeling in geval van een lijfrenteverzekering bij de verzekeraar niet mogelijk was. Lopende de verzekering is er meerdere keren contact geweest tussen de verzekeraar en de consument en zijn tussenpersoon. Zo heeft de consument, via zijn tussenpersoon, in 2008 om een opgave van de verwachte uitkering gevraagd. Uit de reactie van de verzekeraar had de consument kunnen en moeten begrijpen dat hij op de einddatum geen winstuitkering zou krijgen. De consument heeft toen niet gereageerd. En ook in 2013 is de consument, na uitleg van de verzekeraar, stil blijven zitten. Het is niet aannemelijk dat de consument de verzekering niet zou hebben gesloten, als de verzekeraar bij het aangaan van de verzekering wel juist had gehandeld, aldus de Geschillencommissie. Zij concludeert dat enig financieel nadeel voor de consument niet is komen vast te staan.

De uitspraak GC 2020-375 in deze klacht van een consument tegen Aegon is bindend.