Kifid: schadevergoeding voor onrechtmatige inbreuk op privacy

Een student claimt als gevolg van een kop-staart botsing onder andere schade vanwege studievertraging. Verzekeraar Allianz van de andere auto ziet redenen voor verificatie van de cijferlijst bij de studieadviseur van de student. De verzekeraar informeert de student hier niet over. Zodra de student hier lucht van krijgt, beklaagt hij zich eerst bij de verzekeraar en vervolgens bij Kifid over deze handelwijze. Volgens hem is er sprake van een persoonlijk onderzoek en moet de verzekeraar zich houden aan de Gedragscode Persoonlijk Onderzoek (GPO) van het Verbond van Verzekeraars. De verzekeraar stelt dat sprake is van een zogenaamd feitenonderzoek. De Geschillencommissie concludeert dat in deze zaak de verzekeraar meer dan een feitenonderzoek heeft verricht. Er is een persoonlijk onderzoek uitgevoerd waarbij de verzekeraar een ongerechtvaardigde en daarom onrechtmatige inbreuk op de persoonlijke levenssfeer van de student heeft gemaakt. Ook heeft de verzekeraar de GPO niet nageleefd. De Geschillencommissie stelt naar billijkheid een immateriële schadevergoeding van 500 euro vast vanwege de schending van de goede naam van de student.

Een student loopt aanzienlijke schade op als gevolg van een kop-staart botsing. Een bestelbus is achter op zijn auto gereden. De verzekeraar erkent namens de bestuurder van de bestelbus aansprakelijkheid. De student, bijgestaan door een advocaat, claimt schade van 85.000 euro vanwege onder meer studievertraging. De verzekeraar stelt vervolgens een onderzoek in om de cijferlijst, die lijkt te zijn overgetypt, te verifiëren. De door de verzekeraar ingeschakelde onderzoeker maakt buiten de student om een afspraak met de studieadviseur waarbij hij de naam van de student vermeldt. De studieadviseur informeert de student hierover. De student beklaagt zich bij de verzekeraar over deze gang van zaken en wijst de verzekeraar op de Gedragscode Persoonlijk Onderzoek (GPO). De verzekeraar stelt dat het om een feitenonderzoek gaat en dat de GPO daarom niet van toepassing is. De student legt zich hier niet bij neer en dient een klacht in bij Kifid. Hij vindt dat de verzekeraar een persoonlijk onderzoek heeft uitgevoerd en zich daarbij had moeten houden aan de GPO. De student verlangt een immateriële schadevergoeding van 2.500 euro vanwege schending van de privacy en 1.500 euro vergoeding voor de kosten van rechtsbijstand.

Feiten- of persoonlijk onderzoek?

Voor de vraag of hier sprake is van een feitenonderzoek of een persoonlijk onderzoek, maakt de Geschillencommissie gebruik van de definities in de GPO. Een feitenonderzoek richt zich op informatiebronnen waarvoor de verzekeraar geen bijzondere moeite hoeft te doen. Het gaat dan om algemeen toegankelijke informatie of informatie uit eigen bronnen. Het persoonlijk onderzoek is gericht op gedragingen van de betrokkene waarbij bijzondere onderzoeksmethoden en/of bijzondere onderzoeksmiddelen worden gebruikt, aldus de GPO. Dit onderzoek kan inbreuk maken op de persoonlijke levenssfeer. De grens tussen feitenonderzoek en persoonlijk onderzoek is niet altijd duidelijk. In deze zaak staat voor de Geschillencommissie vast dat de verzekeraar een persoonlijk onderzoek heeft uitgevoerd. Immers, voor het verifiëren van de cijferlijst is naar informatie gevraagd die voor derden is afgeschermd. De informatie is ingewonnen bij een derde, de studieadviseur, en dat is een bijzondere onderzoeksmethode in het kader van persoonlijk onderzoek. De verzekeraar had in deze zaak de studieadviseur niet zonder toestemming van de student  naar de gegevens mogen vragen. Door dit wel te doen, is inbreuk gemaakt op de persoonlijke levenssfeer van de student. Nu de verzekeraar een persoonlijk onderzoek heeft uitgevoerd, had hij zich daarbij aan de GPO moeten houden. De Commissie oordeelt dat de verzekeraar op meerdere punten de regels van de GPO niet heeft nageleefd waaronder de beginselen van proportionaliteit en subsidiariteit. Verzekeraar had bijvoorbeeld de cijferlijst kunnen verifiëren door een gewaarmerkt exemplaar bij de student of zijn advocaat op te vragen. Dat is een minder ingrijpende maatregel.

Immateriële schade

De Geschillencommissie constateert dat de verzekeraar zonder instemming van de student contact heeft gezocht met zijn studieadviseur. Aan de studieadviseur is gevraagd of de door de student aangeleverde cijferlijst overeenkomt met de daadwerkelijke resultaten. Het is aannemelijk dat deze handelwijze bij de onderwijsinstelling vragen heeft opgeroepen over de integriteit van de student. Daarmee is de goede naam van de student geschaad, oordeelt de Geschillencommissie. De student heeft recht op een naar billijkheid vast te stellen schadevergoeding. De Geschillencommissie stelt de immateriële schade vast op 500 euro. De verzekeraar dient dit bedrag aan de student te vergoeden. De advocaat heeft voor deze procedure pro deo gewerkt, waardoor de student feitelijk geen kosten voor rechtsbijstand heeft. De verzekeraar hoeft daarom geen rechtsbijstand te vergoeden.